Dwanghandelingen zijn handelingen die je herhaaldelijk uitvoert om angst en/of schuldgevoelens te verminderen. Iedereen kent wel het gevoel van een kind dat niet op de lijntjes van de stoep mag trappen om te zorgen dat er niks ergs gebeurd. Ook heeft iedereen weleens twee keer gecontroleerd of het gas wel uitstaat of dat de deur wel dicht is bij het op vakantie gaan. Zo heeft iedereen dwangrituelen gehad die ook weer verdwenen zijn of niet zo vaak voorkomen.
Pas als dit uitbreid en je steeds vaker je handen wast als je iets hebt aangeraakt, of in gedachten alles moet tellen en de rituelen je leven gaan beheersen, dan spreekt men van een dwangstoornis. Kenmerkend is dat je voor even een rustig gevoel krijgt als je het ritueel hebt uitgevoerd. Hierdoor worden de rituelen steeds meer.
Er bestaan veel soorten rituelen, handelingen of dwanggedachten.